Αγριοκρεμμύδα "...κατά του βασκάνου"!

Κάθε Πρωτοχρονιά κάνει την εμφάνισή του,κρεμασμένος για γούρι στην εξώπορτα χιλιάδων σπιτιών ένας ταπεινός βολβός,η αγριοκρεμμύδα ή ασκέλα,όπως την λέμε σε μερικά χωριά του Νησιού και των Κυκλάδων.
Σκίλλη η παραθαλάσσια η αγριοκρεμμύδα της αρχιχρονιάς.Το έθιμο την θέλει να κρέμεται για γούρια στις εξώπορτες κάθε Πρωτοχρονιά.

Αυτό το παρακατιανό,το παραπεταμένο φυτό,που το βρίσκουμε αυτοφυόμενο στις άγονες αμμώδεις και κάπως βραχώδεις περιοχές κοντά στη θάλασσα έχει ιστορία αιώνων που θα τη ζήλευαν υψηλόκορμα επιβλητικά δένδρα (πλατάνια,λεύκες)ή φημισμένοι ανθοφόροι θάμνοι (γαρδένιες,γιασεμιά).

Η Ουργκινέα η παραθαλάσσια "Urginea maritima"όπως την προσδιορίζει και την περιγράφει σε άρθρα του ο καθηγητής της Συστηματικής Βοτανικής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Γεώργιος Σαρλής ανήκει στην οικογένεια των Λεϊλιιδών μαζί με τους σεφερικούς ασφόδελους και τους καβαφικούς υακίνθους.
Άγνωστη στους πολλούς με την επιστημονικής της ονομασία,συναντιέται σε διάφορα μέρη με ποικίλα κοινά ονόματα όπως:Σκίλλα και σκιλλοκρομμύδα(παντού στην Ελλάδα),
ασκιλλητούρα και ασκελετούρα στην Κρήτη,
ασυνικάρα και κουτσούνα στην Κεφαλλονιά,
γεωργός και ασκέλα στην Αίγινα,
βότσικας και μποτσίκι στην Πελοπόννησο.
Η μορφή της ένας ογκώδης βολβός,η μεγάλη βλαστητική δύναμη,ο τρόπος και ο χρόνος άνθησης της την "κατέστησαν" γράφει ο Γ.Σαρλής,"άξια θαυμασμού και απαραίτητο σύμβολο για να χαρίζει επ'ευκαιρία της 1ης του έτους,τη θαλερότητα και την αντοχή στις αντίξοες περιστάσεις.
"Τα άνθη της λευκοπράσινα με ρόδινες ραβδώσεις,βγαίνουν τον Σεπτέμβριο,πριν από εκείνα των φυτών φθινοπωρινής άνθησης"
Σχετικά με την μαντική της άνθησής της στην οποία αναφέρεται και ο Θεόφραστος,στο
"Περί Φυτών Ιστορίας" λέγεται πως αν ανθίσει πρώιμα ο χειμώνας είναι μαλακός και η Άνοιξη έρχεται νωρίς και είναι ευνοϊκή για τις καλλιέργειες.Βέβαια,εκείνο που εξέπληττε πάντα τους ανθρώπους είναι ...."το φύσει εύζωον και βλαστικόν του φυτού,κυρίως δε η έκτακτος,μεγάλη ζωτικότης του βολβού,δυναμένου επί μακράν να ζει και ανθεί και εκτός του εδάφους "(Θεόφραστος)
Από τον Πυθαγόρα(6ος αι.π.χ)μαθαίνουμε ότι αν η κρεμμύδα κρεμιέται στην εξώπορτα,γίνεται φάρμακο που απωθεί,διώχνει τις ασθένειες.
Ο σπουδαίος Γεωπόνος Π.Γεννάδιος αναφέρει στο "Φυτολογικόν Λεξικόν" (1914) ότι συνεχίζεται η παλαιά αρχαία συνήθεια να κρεμιέται στην πόρτα του σπιτιού ή στην οροφή των εργαστηρίων ένας θαλερός βολβός της κρεμμύδας ώστε  να προφυλάσσει από το κακό μάτι.
Την πανάρχαιη πίστη στην αλεξίκακον ισχύ του βολβού ενισχύουν οι θεραπευτικές του ιδιότητες.
Είχαν να λένε για τον Επιμενίδη τον Κρήτα ότι κατανικούσε ασθένειες και λοιμούς ολόκληρους, συνιστώντας στους ασθενείς το φάγωμα της εδώδιμης σκίλλας.

Διαθέτει δύναμη δριμεία και ναρκωτική,πολύχρηστου κατά εχιδνοδηκτών,βηχός,άσθματος,δυσπεψίας,δυσεντερίας,χειμέτλων (χιονίστρες)κ.α.απαριθμεί ο Διοσκουρίδης.
Η λαϊκή μας, ιατρική επίσης,αποδίδει στην αγριοκρεμμύδα θεραπευτική δράση κατά της φυματίωσης.
Ας συνεχίσουμε και'μεις σήμερα τα παλαιά έθιμα να κρεμάμε στην πόρτα μας για γούρι κάθε Πρωτοχρονιά την κρεμμύδα που χαρίζει στην οικογένεια κάτι από την εκπληκτική ζωτικότητα και αντοχή της.